Wat is voltooid leven?

Voltooid leven’ is de term die wordt gebruikt om aan te duiden dat iemand ‘levensmoe’ is zonder dat dit komt door een onderliggende ziekte. 

Mag euthanasie bij voltooid leven?

Hoewel de letterlijke tekst van de euthanasiewet het niet uitsluit, is de wet niet voor deze situatie bedoeld.

Niet zonder medische aandoening
In 2000 heeft de Hoge Raad bepaald dat de euthanasiewet alleen geldt als er sprake is van een ‘medische aandoening’. Dat betekent dat de wet niet kan worden gebruikt als iemand enkel het gevoel heeft ‘klaar met leven’ te zijn, zonder dat er sprake is van een medische aandoening. De wetgever heeft deze visie later nog enkele malen bekrachtigd. 

Wel bij ‘opeenstapeling van ouderdomsklachten’
In 2009 heeft de artsenfederatie KNMG bepaald dat ook bij een opeenstapeling van ouderdomsklachten er sprake is van een medische aandoening. Dit betekent dat in dat soort gevallen euthanasie wel is toegelaten.  

Er zijn mensen die hun leven voltooid vinden omdat zij ouderdomsklachten hebben die ervoor zorgen dat je afhankelijk wordt van anderen. Ook kun je te maken krijgen met het verlies van regie over het leven, het wegvallen van het sociale netwerk en het verlies van doel en zingeving. In dat soort gevallen kan er wel een beroep worden gedaan op de euthanasiewet.  

Wat zijn ouderdomsklachten? Denk aan gehoor- of gezichtsverlies, slecht lopen, incontinentie, geheugenverlies, enzovoort. Als dit leidt tot functieverlies en verlies van waardigheid, kan dat ondraaglijk lijden veroorzaken. Dit is dan indirect veroorzaakt door medische aandoeningen en valt daarom onder de euthanasiewet. 

Alternatief voor euthanasie – het behandelverbod 

Als euthanasie niet mogelijk is, maar iemand wil wel elke kans aangrijpen om te overlijden, dan kan hij aangeven niet meer behandeld te willen worden bij mogelijk levensbedreigende aandoeningen. Om te voorkomen dat je belandt in een situatie waarin je niet meer kunt zeggen dat je niet behandeld wilt worden, kun je een behandelverbod opstellen. Het is belangrijk daarin op te schrijven dat je in geen enkele situatie, ook bij grote kans op herstel na behandeling, behandeld wil worden. Lees meer over het behandelverbod.

Achtergrondinformatie over voltooid leven 

De problematiek van voltooid leven houdt niet alleen ons en onze leden bezig, maar is ook een politiek en maatschappelijk discussiepunt. De rechtsgeleerde Huib Drion trapte de discussie af in 1991 en anno 2020 heeft Tweede Kamerlid Pia Dijkstra een wetsvoorstel ingediend dat het mogelijk moet maken voor oudere mensen om hulp bij zelfdoding te krijgen zonder dat er sprake hoeft te zijn van een medische aandoening die lijdt tot ondraaglijk lijden. Hieronder de volledige tijdlijn: 

Juli 2015 
Rapport NVVE – Voltooid leven, de ervaring 

Definitie Voltooid Leven 
Het gaat om mensen die veelal op leeftijd zijn, die naar hun eigen oordeel geen levensperspectief meer hebben en die als gevolg daarvan een persisterende, actieve doodswens ontwikkeld hebben. 


Ontvang onze nieuwsbrief

De NVVE maakt gebruik van cookies

De NVVE maakt altijd gebruik van noodzakelijke cookies. Dit zijn functionele en analytische cookies om deze website beter te laten werken en om het websitebezoek te analyseren.
Onze website maakt daarnaast óók gebruik van cookies die niet noodzakelijk zijn. Het gaat om sociale media cookies en tracking cookies. Lees wat deze doen in onze cookieverklaring.