‘Rond 15 april 2020 kregen wij te horen dat het beter zou zijn als onze zoon Jeroen (32) naar een verzorgingshuis zou gaan, na lang thuis te zijn verzorgd als gevolg van hersentumor(en). Er is nog een groot overleg geweest tussen alle verzorgenden, maar de frequentie van de hulp die Jeroen nodig had, kon eigenlijk niet meer adequaat geleverd worden. Covid-19 sloeg inmiddels dodelijk om zich heen en desondanks probeerde iedereen hem nog zo goed mogelijk te verzorgen.
Diep in het putje van mijn hart was ik daar best wel blij om. Een paar weken van tevoren had ik al een keer gezegd tegen mijn echtgenoot Ger dat ik het beter zou vinden als Jeroen naar een verzorgingshuis zou gaan. Uiteraard konden wij daar niet over beslissen, want het was aan Jeroen en we hebben het er ook nooit met hem over gehad. Jeroen regelde alles zelf. Dit deed hij al vanaf zijn 15e en dat ging hem goed af. Dus wie zijn wij om hem daarover advies te geven? Hij zou dat advies niet eens kunnen waarderen.
Hospice
Zijn persoonlijke begeleidster deelde ons mee dat Jeroen eigenlijk nog te goed was voor een hospice. Ik vond dat een fijn idee en ik had ook het idee dat hij in een verzorgingshuis helemaal op zijn plaats zou zijn met alle verzorging en aandacht direct om zich heen. Tot mijn grote verbazing belde zijn begeleidster mij 21 april op met de mededeling dat Jeroen op 22 april toch naar het hospice ging. Jeroen wilde dit zelf omdat zijn lichamelijke ongemakken steeds meer toenamen. Uiteraard moest Jeroen getest worden op Covid en die test was gelukkig negatief. Hij kon naar het hospice.
De thuiszorg had besloten om 22 april bij Jeroen te blijven om zijn spullen in te pakken en wij spraken af dat we op 24 april naar Jeroen te zouden komen. Wij wonen in Hoofddorp en Jeroen woonde in Hoek, Zeeuws Vlaanderen. Hij mocht, vanwege de Covid regels, twee externe personen op bezoek krijgen en zijn familie. De externe personen waren twee vriendinnen.
Klaar met zijn leven
Jeroen wilde het liefste palliatieve sedatie, maar dat zou niet gaan omdat zijn lichaam eigenlijk nog ‘te goed’ was. Het zou te lang duren voordat hij daar aan toe zou zijn. Jeroen was klaar met zijn leven. Hij hoefde niet meer. Hij zei een keer: ,,Ik leef nu van verschoning naar verschoning. Dat is geen leven meer.” Hij was er klaar mee. In zijn ogen had hij een voltooid leven. Zijn lichaam liet hem steeds meer in de steek terwijl zijn hersenen het nog prima deden, ondanks de tumoren die er in zaten.
Jeroen wilde graag euthanasie. Zo kon hij waardig uit het leven stappen. Hij kreeg daarin de volledige medewerking van zijn huisarts en de SCEN-arts. De euthanasie zou plaatsvinden op 8 mei 2020. De laatste avond wilde Jeroen nog graag “mama-macaroni’’ eten. Mijn man en ik zijn nog heel lang gebleven. We lieten Jeroen achter in de wetenschap dat het zijn laatste nacht zou zijn. Ger heeft hem nog gevraagd of hij er geen spijt van zou krijgen en of hij echt deze euthanasie wilde. Hij zei dat hij het absoluut wilde. Hij was helemaal klaar met dit leven. Zijn lichaam had hem totaal in de steek gelaten en er kwamen alleen maar meer ongemakken bij.
Een van de verzorgenden gaf ons te kennen dat zij na ons vertrek naar Jeroen toe zou gaan om hem wat te gaven zodat hij rustig kon gaan slapen. In eerste instantie wilde hij dat niet, want hij was bang dat hij dan niet meer wakker zou worden en zijn euthanasie niet mee zou kunnen maken. Zij had hem beloofd dat ze hem hoe dan ook ’s morgens wakker zou maken.
Huisarts
De volgende dag waren wij er om 15.00 uur en om 16.00 uur kwam zijn huisarts voor de euthanasie. Jeroen had te kennen gegeven dat hij tijdens zijn euthanasie alleen met hem wilde zijn. Toen de huisarts kwam, namen wij afscheid en gingen zijn kamer uit in de wetenschap dat als we weer binnen zouden komen, Jeroen zou zijn overleden. Na zo’n 20 minuten kwam de dokter naar buiten om te vertellen dat alles goed was gegaan. Hij stond vermoeid bij de deur en reken maar dat het niet makkelijk was voor een jonge arts die rond de leeftijd was van Jeroen. Het was voor hem de eerste keer dat hij euthanasie heeft toegepast.
Ondanks de Covid kregen wij van het hospice alle gelegenheid om alles netjes vanuit het hospice te regelen. Er was een prachtige stilteruimte, we kregen broodjes, koffie, thee. Alles werd super geregeld. Het hospice had er zelfs voor gezorgd dat de medewerkers die vanwege hun (geloofs)overtuiging, die dag uitgeroosterd waren. Iedereen die op dat moment werkzaam was, stond volledig achter de beslissing die Jeroen had genomen.
Na de euthanasie mochten wij meteen naar Jeroen toe. Daar lag hij dan. Heel stil. Dit was wat hij had gewenst. Jeroen had van tevoren alles al geregeld. Hij wilde de goedkoopste kist die meteen gesloten moest worden, geen afscheid waar de mensen hem dood zouden zien, een groots buffet voor alle bezoekers na afloop van de crematie en uitgestrooid worden op de begraafplaats achter het crematorium. Covid-19 heeft dit niet toegelaten.
Jeroen werd naar het crematorium gebracht waar ze een familiekamer voor hem hadden gereserveerd. De volgende dag gingen Ger en ik erheen om afscheid te nemen van Jeroen. De kist was nog open en het voelde heel goed. Ik wilde graag weten hoe de route liep, als Jeroen van de familiekamer naar de aula zou gaan en vandaar naar de crematieruimte. We kregen een keurige rondleiding en het gaf ons een rustiger gevoel.
Hoe hadden we kunnen denken dat Covid ons zo “positief” in de kaart zou spelen.
Vanwege Covid mochten we maar een beperkt aantal gasten uitnodigen voor de crematie. We genoten van het mooie weer en we konden buiten uitgebreid nog even praten met onze gasten Geen groot buffet, maar nu een intiem gezelschap waar we heel bewust van konden nagenieten. Zelfs op het parkeerterrein was het een gezellig en warm samenzijn.
Covid-19. Het klinkt heel raar… maar dank je wel!’
