‘Tijdens onze vakantie op de Canarische eilanden, moest Hennie telkens na het eten spugen. Dat baarde ons natuurlijk zorgen. Thuisgekomen wilde ze wel aan het werk. Ze was een echte workaholic. Ze gaf leiding aan 86 man bij de vuilophaaldienst in Rotterdam. Maar dat werken lukte niet. Ze belde me op met de vraag of ik haar bedje aan wilde zetten. Daarmee bedoelde ze of ik de elektrische deken aan wilde doen, omdat ze het zo koud had. “Kom jij maar lekker naar huis. Ik verzorg je wel effe.” Effe, zei ik nog. Wist ik veel.’
‘De huisarts stuurde ons door naar het ziekenhuis voor een echo, waar de dokter allemaal zwarte vlekken in het lichaam van Hennie omringde. Het werd mij bleek om de neus. Hij kon natuurlijk niets zeggen over de uitslag, maar we werden in de auto terug naar huis al gebeld door de huisarts of we langs konden komen. Dan weet je dat het niet goed is. Het bezorgde gezicht van onze huisarts bevestigde die vermoedens. Hennie zou geen jaren meer te leven hebben, we moesten eerder aan maanden denken. Ik wilde het eerst niet geloven. Je denkt dat jou zoiets niet overkomt, maar ja, dat denken vermoedelijk veel mensen. Ze bleek alvleesklierkanker te hebben met uitzaaiingen in de milt en lever.’
‘Hoewel we al sinds 1999 samen waren, besloten we pas in mei 2017 samen te gaan wonen. Mijn kinderen waren toen het huis uit en het voelde zonde om twee keer huur te betalen in de maand. Omdat Hennie een goede baan had in Rotterdam, besloot ik haar kant op te gaan, naar Krimpen aan de IJssel. Dat is me niet meegevallen. Het is een zwaar gereformeerde gemeenschap en twee samenwonende vrouwen werd niet echt geaccepteerd. Toen we wilden trouwen, kregen we ook te horen dat dat geen optie was. In Hoofddorp, waar ik jaren had gewoond, kon dat gelukkig wel. Maar goed, de huisarts van Hennie was ook van de kerk en voor haar was euthanasie geen optie. We wisten eigenlijk niet goed hoe het zat. Ik was wel lid van de NVVE, maar Hennie niet. En ze had geen bezwaar tegen palliatieve sedatie, als ze maar geen kasplantje zou worden.’
‘In februari gingen we nog op vakantie naar Barcelona. Hennie kreeg medicatie waardoor ze als een speer ging. Ze had meer energie dan de kinderen en ik. Ook was ze in die tijd alles aan het regelen voor de begrafenis. Ze was altijd heel zelfstandig en onafhankelijk geweest en wilde ook dit helemaal zelf regelen.’
‘Vanaf het moment dat ze morfinepleisters kreeg tegen de pijn, ging het hard achteruit. Ze zag allemaal dingen die er niet waren, zoals de Dooddoeners uit Harry Potter. Die boeken had ze net gelezen. Ik heb daar wel om gelachen met mijn kinderen, maar het was eigenlijk zo triest om te zien. Hennie wilde niet dat ik haar ooit zou moeten verschonen, maar je laat iemand ook niet in haar eigen ontlasting liggen en ik wilde er liever geen vreemden bij. Dus dan doe je dat. Ik begreep haar wens heel goed. Ik zou het zelf ook niet willen. Maar wat moet je?’
‘Op een gegeven moment at ze niet meer en wilde ze eigenlijk alleen nog maar in bed liggen. Bovendien had ze vreselijke pijn. Ik heb toen met haar broer en zus afgesproken dat we de huisarts zouden laten komen. Die gaf aan dat ze medicatie kon geven, waardoor Hennie in een diepe slaap terecht zou komen. Hennie wilde niets liever, ze wilde van de pijn af. Dat was op 25 maart 2018. Ze is nog één keer wakker geworden in die laatste dagen. We stonden toen net allemaal bij haar in de kamer en ze zei: “Wat fijn dat jullie er allemaal zijn, dan kunnen jullie voor Marcella zorgen.” Ze was bang dat ik het niet zou redden zonder haar. Daar had ze niet helemaal ongelijk in. Voor mij is het leven wel klaar.’
‘Er waren die laatste dagen aldoor mensen over de vloer. En het enige moment dat ze alleen was, omdat ik samen met mijn jongste zoon, mijn oudste zoon van het station op ging halen, is ze er tussenuit gepiept. Achteraf gezien was euthanasie vermoedelijk prettiger geweest. Dat hadden we kunnen plannen. Nu heb ik me maandenlang schuldig gevoeld over het feit dat ze alleen was toen ze stierf. Al geloof ik inmiddels dat ze het leven pas los kon laten toen ik niet in de buurt was.’
